Om overal internet te kunnen aanbieden werken verschillende techbedrijven aan futuristische projecten die wereldwijde internettoegang een realiteit moeten maken. Een overzicht:
Project Loon
In 2013 lanceerde Google in Nieuw-Zeeland een heteluchtballon richting de atmosfeer. Deze ballon, die een gebied zo groot als Overijssel van 4G kan voorzien, was de start voor een reeks testen. De ballonnen bevinden zich twee keer zo hoog boven de aarde als vliegtuigen, waardoor er voor het vliegverkeer geen hinder moet plaatsvinden.
Project Loon dankt zijn naam aan het Engelse woord voor ‘gek doen’ omdat het idee in het begin een beetje gek klonk. Inmiddels is duidelijk dat internet aanbieden via heteluchtballonnen niet eens zo’n gek idee was. Onlangs maakte Google nog bekend dat één van de ballonnen een reis via de Grote Oceaan van Nieuw-Zeeland naar Chili had afgelegd. In totaal vloog deze ballon 9.000 kilometer.
De ballonnen stijgen gericht op, waarna ze op windgolven meeliften. Op die manier zeilen de ballonnen mee in de gewenste richting. Het is daarbij wel noodzakelijk om de ballonnen vanaf de grond aan te sturen. Hiervoor zijn complexe algoritmes en computers met hoge rekenkracht nodig.
Tijdens het afgelopen Mobile World Congress, dat begin maart plaatsvond, gaf Google nog een update over zijn ballonnen. Deze zijn inmiddels in staat om 200 dagen onafgebroken te vliegen.
Bovendien gaan de ballonnen samenwerken met een ander project van Google, de Titan-internetdrones. Dit zijn onbemande vliegtuigjes op zonne-energie die mobiele zendmasten moeten kunnen vervangen. De Titan kan een verbinding van 125 megabyte per seconde aanbieden en is in staat om vijf jaar onafgebroken in de lucht te blijven. Dit is mogelijk door zijn batterijen die het zonnelicht opslaan om zo ‘s nachts te werken. Uiteindelijk moet de Titan Aerospace via signalen miljoenen mensen van internet voorzien.
Internet.org
Een groep bedrijven heeft het initiatief Internet.org gestart. Deze samenwerking heeft als doel internettoegang mogelijk te maken voor tweederde van de wereldbevolking die dat nog niet heeft. Facebook staat aan het hoofd van dit initiatief, maar ook Samsung, Nokia, Qualcomm, Opera, Mediatek en Ericson werken eraan mee.
Eerder dit jaar werd er voor het initiatief een applicatie gelanceerd in Colombia. Deze Internet.org-app biedt toegang tot Wikipedia, weer-, vacature- en gezondheidswebsites en Facebook en diens berichtendienst. Gebruikt de internetter buiten deze functies het internet, dan betaalt hij of zij providerkosten. Het gratis internet zou moeten bijdragen aan “vrede, gelijkheid en betere educatie”. Ook Zambia, Tanzania, Kenia, Ghana en India gebruiken Internet.org al.
Internet.org dringt dataverbruik terug door websites gecomprimeerd te versturen vanaf een server. De diensten van Internet.org worden mogelijk gemaakt door samenwerking met lokale internetproviders. In sommige gevallen legt het project speciale zendmasten aan of zet het drones in.
Ook Facebook werkt aan drones op zonne-energie. De zogenaamde Aquila heeft een grotere spanwijdte dan een Boeing 737, die al bijna 29 meter breed is. De onbemande vliegtuigen moeten onderliggende gebieden via lasertechnologie van internet voorzien. De vliegtuigjes zullen met elkaar communiceren zodat het aangeboden internet zo optimaal mogelijk is.
Outernet
Vanuit Nederland werkt men ook aan een vorm van internet voor iedereen. Ruimtevaartbedrijf ATG Europe ontwikkelt het zogeheten ‘Outernet’. Dit systeem werkt met een eigen ontvanger die contact maakt met een satelliet. Begin 2016 zullen drie nieuwe nanosatellieten voor het project gelanceerd worden.
Via een wifi-signaal kan de gebruiker vervolgens op het Outernet surfen. Het systeem bestaat uit een simpele pagina met een lijst artikelen, onder meer uit Wikipedia en de nieuwssite van Deutsche Welle. Via een zoekbalk kan het archief worden doorzocht. De gebruiker heeft voor Outernet wel een ontvanger nodig om het signaal op te pikken.
Daar ligt mogelijk ook een struikelblok voor Outernet. Zo wil het bijvoorbeeld censuurbarrières als de ‘Great Chinese Firewall’, die al het internetverkeer in China filtert, doorbreken. Door een verbod op de ontvangers kan het land Outernet simpelweg verbannen.
Outernet werk via radiofrequenties en is dus niet interactief zoals het internet. Vanaf de satelliet wordt “het beste van internet” verstuurd om het vervolgens lokaal op te slaan. Per dag verstuurt Outernet zo’n 200 MB naar de aarde. Het idee is overigens niet Nederlands: via een bericht op internetforum Reddit kwam ATG Europe in contact met bedenker Syed Karim.
Lees ook Nederlands Outernet biedt ‘beste van internet’ via satelliet.
Internet op Mars
Naast deze projecten heeft ook Tesla-directeur Elon Musk ambitieuze plannen. De bestuurder, eveneens oprichter van ruimtevaartbedrijf SpaceX, wil een netwerk van satellieten opzetten dat naast onze planeet ook Mars van internet voorziet. Dit is voor hem belangrijk omdat SpaceX in 2025 mensen op de Rode Planeet wil zetten.
De honderden satellieten moeten de algehele datastroom op internet sneller maken. Bovendien moet het zeer snel internet dat niet veel kost brengen naar mensen die nog niet over internet beschikken. Dit wordt onder meer mogelijk doordat de satellieten zich op 1200 kilometer hoogte bevinden. Musk stelt dat het netwerk daardoor de concurrentie aan kan gaan met glasvezel: “De snelheid van het licht is in het vacuüm van de ruimte veertig procent sneller dan glasvezel.”
Het systeem zou minimaal vijf jaar nodig hebben om in werking te treden en de kosten zijn berekend op ongeveer 10 miljard dollar.
Boeing
In het verlengde van Musk ziet ook lucht- en ruimtevaartbedrijf Boeing iets in internet aanbieden via satellieten. Deze zou “gigabytes, terabytes, petabytes aan capaciteit” kunnen leveren aan techbedrijven, stelt Boeing.
Ook Boeing lijkt satellieten vooral te zien als methode om internet te brengen naar gebieden waar verbindingen nu nog niet mogelijk zijn. De vliegtuigmaker hoopt dit jaar nog een deal te sluiten met een groot techbedrijf om de communicatiesatelliet te bouwen.