In de rechtszaak, die dinsdag wordt ingediend, stelt Wikimedia dat de massale surveillande van internetverkeer in de Verenigde Staten in strijd is met de Amerikaanse grondwet.
Wikimedia dient de aanklacht in samenwerking met acht andere organisaties in. Het gaat onder meer om Human Rights Watch en Amnesty International.
Met de rechtszaak richt Wikimedia zich voornamelijk op zogenoemde upstream surveillance, dat wil zeggen het grootschalig verzamelen van internetverkeer via internationale glasvezelkabels. De NSA zegt zo communicatie tussen Amerikanen en buitenlanders te willen opvangen, maar krijgt volgens de aanklagers te veel ‘bijvangst’ in handen.
Ruggengraat
“Door de ruggengraat van het internet af te tappen, zet de NSA druk op de ruggengraat van de democratie”, zegt directeur Lila Tretikov van de Wikimedia Foundation in een verklaring. “Wikipedia is gebaseerd op de vrijheid van meningsuiting, onderzoek en informatie. Door de privacy van onze gebruikers te schenden, bedreigt de NSA de intellectuele vrijheid die belangrijk is om kennis te creëren en begrijpen.”
In een presentatie van de NSA, die openbaar werd door onthullingen van klokkenluider Edward Snowden, werd Wikipedia specifiek genoemd. De encyclopedie zegt daarom het recht te hebben om de NSA aan te klagen, waar een eerdere rechtszaak werd geweigerd omdat niet kon worden bewezen dat de aanklagers zelf doelwit waren van de inlichtingendienst.
Anonimiteit
In een opinieartikel in de New York Times schrijven Tretikov en Wikipedia-oprichter Jimmy Wales dinsdag dat ze de identiteit van mensen die Wikipedia bewerken willen beschermen. “Helaas is hun anonimiteit verre van gegarandeerd omdat de NSA met upstream surveillance bijna al het internationale tekstverkeer dat over de ‘ruggegraat’ van het internet onderschept en doorzoekt.”
“Privacy is een essentieel recht”, sluiten zij hun betoog af. “Het maakt vrijheid van meningsuiting mogelijk en houdt vrijheid van onderzoek en vereninging in stand. Het stelt ons in staat om vertrouwelijk te lezen, schrijven en communiceren, zonder angst voor vervolging. Kennis komt tot bloei waar privacy wordt beschermd.”