Foto: AFP
Dat blijkt uit nieuwe documenten uit het archief van Edward Snowden, die zijn onthuld door The Intercept.
Het programma ICREACH wordt gebruikt als ‘interne zoekmachine’, waarin ruim duizend analisten van 23 verschillende overheidsdiensten kunnen zoeken. Het is bijvoorbeeld mogelijk om op een telefoonnummer te zoeken, en te zien met welke andere nummers gesprekken zijn gevoerd.
ICREACH bestaat sinds 2007 en wordt in een document uit dat jaar omschreven als een “broodnodige mogelijkheid”.
Zorgen
Gegevens over Amerikaanse telefoongesprekken, die de NSA via een gerechtelijk bevel in bulk verzamelt, kunnen niet worden doorzocht via ICREACH. Maar gegevens van Amerikanen die de NSA verzamelt bij de zoektocht naar metadata van buitenlandse doelwitten zijn wel beschikbaar.
Voormalig rechter Brian Owsley zegt tegen The Intercept dat hij zich zorgen maakt over het ICREACH-programma. “Als informatie in een bepaalde zaak nuttig is, kunnen ze gerechtelijke toestemming krijgen om het aan een ander agentschap te geven.” Volgens Owsley is het niet juist dat dit nu zonder juridisch toezicht gebeurt.
Strafzaken
Experts vragen zich ook af of de ICREACH-database het mogelijk maakt voor andere agentschappen om strafzaken te beginnen op basis van via de NSA verkregen data.
Persbureau Reuters onthulde vorig jaar dat de DEA strafzaken startte op basis van gegevens van inlichtingendiensten. De dienst verhulde echter dat inlichtingendiensten de bron van informatie waren. Soms wisten zelfs officieren van justitie en rechters dit niet.
Advocaat James Felman, hoofd van de afdeling strafrecht van brancheorganisatie American Bar Association, zegt dat overheidsdiensten eerlijk moeten zijn over de bron van hun informatie. Hij vraagt zich af of vaker wordt verhuld dat gegevens van inlichtingendiensten komen. “Als dat zo is, dan is dat zeer verontrustend en teleurstellend.”
Een woordvoerder van het samenwerkingsverband tussen Amerikaanse inlichtingendiensten wilde niet zeggen of gegevens uit ICREACH worden gebruikt voor binnenlandse strafzaken.