In meer dan 30 gemeenten worden winkelaars tot op de meter nauwkeurig gevolgd door meet-apparatuur. Met beacons worden telefoons gevolgd via een wifi- en bluetooth-signaal, zonder dat burgers en zelfs de gemeente zelf dat weet. De Autoriteit Persoonsgegevens gaat gemeentes daarop aanspreken.
Dat blijkt uit een inventarisatie van RTL Z.
RTL Z inventariseerde in hoeveel gemeentes bedrijven gebruik maakten van een tracking-systeem waarmee winkelaars en bezoekers van de binnenstad worden gevolgd. Dat zijn er veel meer dan gedacht.
Grote gemeentes
Die inventarisatie gebeurt via bedrijven zoals Citytraffic, een commercieel bedrijf dat samenwerkt met zo’n 30 gemeenten, waaronder de grootste van Nederland. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht hebben in ieder geval allemaal zo’n samenwerking. Opvallend is dat sommige gemeentes daar niet eens van weten.
Uniek adres
De bedrijven volgen gebruikers onder andere via het unieke MAC-adres en bluetooth-ID van een telefoon. Als je je wifi of bluetooth aan hebt staan (ongeacht of je ergens mee verbonden bent), zend je een uniek adres uit dat terug te leiden is naar je toestel. Dat adres wordt opgevangen door kleine ‘beacons’ die door de hele stad zijn verspreid.
Op die manier kunnen bedrijven zoals Citytraffic precies volgen waar mensen heen gaan. In theorie handig, omdat je op die manier de stromingen van wandelaars en winkelaars kunt volgen. Zo weten gemeentes waar het druk is en waar zij op moeten letten bij het bouwen van nieuwe gebouwen.
Privacy
Van de andere kant betekent het ook dat je unieke adressen precies kunt volgen. Een gemeente én het bedrijf weet daarmee precies waar je bent geweest en waar je heen loopt. Geen fijne gedachte.
Jezelf uitschrijven
Er is een manier om jezelf daarvoor af te melden, zodat Citytraffic je niet kan volgen in steden. Die is echter een beetje omslachtig en moeilijk te vinden. Je moet daarvoor eerst je MAC-adres vinden. Dat doe je zo:
Op android:
Ga naar je ‘Instellingen’, en scroll naar onderen naar ‘Over de telefoon’, en ga daar naar ‘Status’.
Je ziet daar twee opties staan: ‘MAC-adres voor wifi’ en ‘Bluetooth-adres’. Als je die lang ingedrukt houdt, kopieer je de gegevens automatisch naar je Klembord zodat je ze meteen kunt plakken in je browser.
![]() |
![]() |
Op iOS:
Ga naar ‘Instellingen’, en tik onder ‘Algemeen’ op ‘Info’. Daar staat informatie over je toestel, waaronder het MAC-adres en bluetooth-adres. Ook op iOS kopieer je dit door het vakje ingedrukt te houden.
Blacklist
Ga vervolgens naar de website van Citytraffic waar je je uit kunt schrijven voor de tracking:
www.citytraffic.nl/site/page/opt-out
Kopieer hier je MAC-adres en je bluetooth-adres en druk op ‘Opt-out’.
Let op: Door de grote publiciteit van Citytraffic heeft de website af en toe kuren. Wacht in dat even en probeer later opnieuw je adressen te kopiëren.