Dat vindt de stichting Consument & Telecomsector (ConTel), die het meldpunt ‘AfzetAbbo’ is begonnen. Mensen die een ‘gratis’ toestel kregen bij hun abonnement kunnen daar aankloppen.
Het AD berichtte donderdagmorgen dat zich al meer dan honderd mensen hebben gemeld. Volgens de stichting hebben zo’n twee miljoen Nederlanders ooit een abonnement met ‘gratis’ toestel afgesloten.
De claim die de telecomproviders boven het hoofd hangt zou volgens de stichting daarom in de honderden miljoenen euro’s kunnen lopen. Het is niet precies duidelijk hoe de ConTel op dat megabedrag is uitgekomen. Een telefoonnummer dat op de website van de stichting staat vermeld werkte donderdagochtend niet.
Uitspraak
ConTel beroept zich op een uitspraak van de Hoge Raad uit 2014. Daaruit bleek dat het aanbieden van ’gratis’ telefoons bij een abonnement eigenlijk een vorm van koop op afbetaling is. De toestelwaarde werd verwerkt in de abonnementsprijs. Contel concludeert daaruit dat consumenten te veel hebben betaald.
“De telecombedrijven hebben de strenge regels jarenlang ontweken en kredieten verstrekt zonder dat abonnementshouders zich daarvan bewust waren”, aldus woordvoerder Don Ceder van ConTel tegen het AD. “Zij hebben daardoor te veel voor hun abonnementen betaald.”
Onzekerheid
De uitspraak van de Hoge Raad heeft gezorgd voor juridische onzekerheid in de telecomsector. Volgens ConTel heeft de uitspraak tot gevolg dat abonnementen met een ‘gratis’ toestel “in principe vernietigbaar” zijn.
Eerder stelde de voorwaarder van een Nederlandse deurwaardersorganisatie daarom ook al dat er “paniek” zou zijn onder de providers, omdat zij wanbetalers niet meer kunnen dwingen tot betaling. Bij een stap naar de rechter zou kunnen blijken dat een contract in zijn geheel ongeldig is.
Een woordvoerder van KPN stelde toen dat verschillende kantonrechters vragen hebben gesteld aan de Raad over de wijze waarop met eerder afgesloten abonnementen moet worden omgegaan. Op die vragen is nog geen antwoord gekomen, dus raken rechtszaken tegen wanbetalers vertraagd.
Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) schreef eerder aan de Tweede Kamer dat een abonnement met ‘gratis’ toestel moet worden gezien als een lening. Daarom zijn strenge regels van toepassing als het toestel een waarde heeft van meer dan 250 euro. De providers wilden een uitzondering op deze regels afspreken, maar de minister zag daar niets in.
Prijzen
Inmiddels tonen alle Nederlandse providers bij het afsluiten van een abonnement wat de waarde is van een smartphone die daarbij wordt geleverd. Sommige providers tonen ook welk deel van het abonnementsgeld bestemd is voor afbetaling van de telefoon.
Ondertussen zijn abonnementen met een meegeleverd toestel in Nederland steeds minder populair geworden. Steeds meer mensen kopen los een smartphone en nemen daar een sim-only-abonnement bij.
Woordvoerders van KPN, T-Mobile en Vodafone wilden niet inhoudelijk reageren op de claim van ConTel. De providers zeggen dat de telecomsector in gesprek is om een nieuwe gedragscode op te stellen rond het aanbieden van abonnementen. KPN zegt in ieder geval geen grondslag te zien voor de claim van de stichting.
Een woordvoerder van Tele2 kon niet direct reageren op het bericht.