Dat claimt minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) woensdag in een brief (pdf) aan de Tweede Kamer.
Eerder dit jaar besloot een rechter dat de Wet bewaarplicht telecomgegevens een te grote inbreuk op de privacy van burgers betekende, en daarom moest worden afgeschaft. De wet verplichtte internetproviders om gegevens over telefoon- en internetgebruik op te slaan. Die gegevens konden vervolgens zonder gerechtelijk bevel worden ingezien door opsporingsdiensten.
Van der Steur zegt geen concrete voorbeelden van de belemmeringen te kunnen geven omdat het om lopende onderzoeken gaat. “Zonder op concrete zaken in te gaan kan ik melden dat het ontbreken van telecommunicatiegegevens met name in zaken betreffende levensdelicten, woningovervallen met (zeer veel) geweld, ernstige vormen van bedreigingen, (omvangrijke) fraude/oplichting en kinderporno tot ernstige belemmeringen leidt in de opsporing”, schrijft hij.
Aftappen
Door het ontbreken van verzamelde telecomgegevens moeten opsporingsdiensten andere middelen inzetten “die kunnen leiden tot grotere inbreuken op de privacy van personen”, zegt Van der Steur. “Als voorbeelden kunnen worden genoemd de interceptie van telefoongespreken en het stelstelmatig observeren van verdachten en personen die met verdachten in contact staan.”
Het Agentschap Telecom heeft inmiddels bevestigd dat de grote Nederlandse providers alle gegevens die onder de bewaarplicht zijn opgeslagen weer hebben verwijderd. Naar kleinere telecomaanbieders wordt nog onderzoek gedaan.
Nieuwe bewaarplicht
Providers mogen nog wel gegevens bewaren die voor de eigen bedrijfsvoering nodig zijn. Die gegevens kunnen ook worden opgevraagd door de politie. Burgerrechtenbeweging Bits of Freedom zegt dat onderzoek moet worden gedaan naar de mate waarin het gebruik van die gegevens de bewaarplicht kan vervangen.
“Waar [Agentschap Telecom] niet naar kijkt is wat er nog wel wordt bewaard”, zegt woordvoerder Daphne van der Kroft. “Daardoor kan je dus niks zeggen over of dat genoeg is om goed onderzoek te doen.”
Het kabinet werkt aan de invoering van een nieuwe bewaarplicht met extra waarborgen die de privacy moeten beschermen, al is nog geen concreet wetsvoorstel gepresenteerd.
Van der Kroft vindt niet dat opsporingsdiensten hebben bewezen dat zo’n nieuwe bewaarplicht essentieel is. “Ze kunnen niet hardmaken dat het echt nodig is.”