Foto: Thinkstock
Dat viel op te maken uit het gesprek van Swier Jan Miedema vrijdag voor de ICT-commissie van de Tweede Kamer die de falende ICT-projecten van de overheid onderzoekt.
Het zijn om enkele grote leveranciers van informatieprocessen gaan die de overheid in de tang houden, veel geld aan de overheid verdienen maar niet tijdig en niet de juiste producten leveren. Ze kunnen dat, want bij de overheid is te weinig specialistische kennis om dit goed te controleren en te sturen.
Ook komt negatieve informatie over slecht lopende projecten niet bij de ambtelijke en politieke top terecht. Miedema leidde veel projecten bij de overheid en noemt zich sinds enkele jaren publiek ondernemer en ”bevlogen idealist”. Hij kreeg vaak geen gehoor als hij aangaf dat een project niet haalbaar was.
Strenger
Zo meldde hij als programmaleider van het project modernisering Gemeentelijke Basisadministratie in januari 2012 dat de planning onhaalbaar was. Hij hoorde er niets op terug en pas medio 2013 kwam naar buiten dat het niet haalbaar was.
Volgens hem wordt de informatie ”opgeleukt” omdat niemand verantwoordelijkheid durft te nemen. ”Aan het eind heeft niemand het gedaan maar heeft het bakken met geld gekost.” Miedema vindt dat de overheid veel strenger moet zijn.
Miljarden
Eerder liet Hans Mulder aan dezelfde commissie al weten dat veel grote en dure ict-projecten mislukken. Van de grote projecten mislukt ruim een derde (36 procent) zodanig dat het nieuwe systeem nooit in gebruik wordt genomen en ruim de helft (57 procent) wordt betwist.
Dat laatste betekent dat het project te duur uitpakt, te laat klaar is of anders wordt dan eerst de bedoeling was. Van alle projecten bij elkaar faalt een kwart en wordt 46 procent betwist.
Hoogleraar Chris Verhoef schatte de faalkosten lager in, omdat de eerste kostenramingen altijd slecht zijn. Hij dacht aan hooguit 1 miljard euro aan verspilling van overheidsgeld. Volgens Verhoef gaat het niet om kwade opzet van bedrijven bij hun ramingen, maar eerder om onkunde aan beide zijden.
De onderzoekers pleitten voor kleinere projecten, zodat het overzicht, de sturing en de communicatie verbeteren. Anderen noemden een simpeler doelstelling en transparant overleg noodzakelijk, zonder dat dit door allerlei Engelse termen uitmondt in geheimtaal.