De oorsprong van de QWERTY-toetsenbordindeling is een fascinerende mix van technologische beperkingen en weloverwogen ontwerpkeuzes, die geen van allen gericht waren op het optimaliseren van de typsnelheid. Het algemeen aanvaarde verhaal verwijst naar de typemachine van Christopher Latham Sholes, gepatenteerd in 1868 en door de jaren heen verfijnd. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste factoren:
* Mechanische beperkingen: Vroege typemachines gebruikten typebalken die vastliepen als aangrenzende toetsen snel achter elkaar werden aangeslagen. De opstelling van QWERTY is ontworpen om veelgebruikte lettercombinaties te *scheiden*, waardoor storingen worden voorkomen. Dit was een cruciale beperking gezien de technologie van die tijd.
* Vermindering van toetsblokkering: Door veelgebruikte lettercombinaties zoals "th", "sh" en "ch" uit elkaar te plaatsen, minimaliseerde het ontwerp de kans dat aangrenzende typebalken met elkaar in botsing kwamen. Het ging niet om snelheid, maar om functionaliteit.
* Leercurve en marktdominantie: Toen QWERTY eenmaal de dominante lay-out werd, ontwikkelde zich een aanzienlijke leercurve. Mensen waren er al in getraind, waardoor een krachtig netwerkeffect ontstond. De overstap naar een efficiëntere lay-out zou een enorme onderneming zijn geweest, die omscholing en de adoptie van nieuwe machines zou vereisen.
* Geen bewijs van opzettelijke vertraging: Een veel voorkomende mythe is dat QWERTY opzettelijk is ontworpen voor *langzame* typisten. Er is geen bewijs om dit te ondersteunen. Hoewel het niet was ontworpen voor snelheid, werd de inefficiënte opstelling ervan een zichzelf in stand houdend probleem.
* Alternatieve lay-outs: Efficiëntere lay-outs zoals Dvorak werden later uitgevonden, maar ze werden nooit wijdverspreid geaccepteerd vanwege de traagheid van de gevestigde dominantie van QWERTY en de bovengenoemde leercurve.
Kortom, de blijvende aanwezigheid van QWERTY is een bewijs van de technologische beperkingen uit het verleden, de krachtige netwerkeffecten van wijdverbreide adoptie en het gebrek aan dwingende redenen (tot veel later) om de enorme kosten van het overstappen op zich te nemen. Het was niet ontworpen voor snelheid, maar eerder om de mechanische beperkingen van vroege typemachines te overwinnen. |