Processorsnelheden, met name kloksnelheden (gemeten in GHz), zijn de afgelopen tien jaar niet dramatisch toegenomen. In plaats van zich uitsluitend te concentreren op hogere kloksnelheden, verlegde de industrie de nadruk naar andere prestatieverbeteringen. Hier is een overzicht:
* Stagnatie in kloksnelheid: Rond 2010-2012 liepen we tegen een muur aan met toename van de kloksnelheid als gevolg van beperkingen op het gebied van energieverbruik en warmteafvoer. Het nastreven van aanzienlijk hogere kloksnelheden werd steeds moeilijker en inefficiënter. Verbeteringen in de kloksnelheid zijn sindsdien op zijn best marginaal geweest, waarbij de winst vaak overschaduwd wordt door andere architectonische verbeteringen.
* Nadruk op kerntelling en parallellisme: Fabrikanten begonnen zich te concentreren op het vergroten van het aantal cores binnen een processor. Multi-coreprocessors maken parallelle verwerking mogelijk, waardoor betere prestaties mogelijk zijn bij multitasking en toepassingen die zijn ontworpen om meerdere cores te gebruiken. Hier zijn aanzienlijke prestatieverbeteringen te zien.
* Architectonische verbeteringen: Er zijn aanzienlijke vorderingen gemaakt in de processorarchitectuur, waaronder:
* Parallelisme op instructieniveau (ILP): Verbetering van het vermogen van de processor om meerdere instructies tegelijkertijd uit te voeren.
* Cacheverbeteringen: Groter en sneller cachegeheugen zorgt voor snellere toegang tot veelgebruikte gegevens.
* Geheugenbandbreedte: Verbeteringen in de geheugensnelheid en bandbreedte zorgen voor een snellere gegevensoverdracht tussen de processor en het geheugen.
* Gespecialiseerde kernen: Sommige processors bevatten gespecialiseerde kernen voor specifieke taken zoals grafische verwerking (GPU's geïntegreerd in CPU's), AI-versnelling, enz.
* Procesknooppunt kleiner: Hoewel dit zich niet direct vertaalt in hogere kloksnelheden, zorgt de voortgaande miniaturisatie van transistors (overgaand naar kleinere procesknooppunten zoals 5 nm, 3 nm en nu 2 nm verkennen) voor een hogere transistordichtheid, waardoor meer kernen, grotere caches en complexere architecturen binnen dezelfde fysieke ruimte mogelijk zijn, wat indirect leidt tot prestatieverbeteringen.
Samenvattend:hoewel de onbewerkte kloksnelheid de afgelopen tien jaar geen grote sprong heeft gemaakt, zijn de algehele processorprestaties aanzienlijk verbeterd als gevolg van een combinatie van een groter aantal kernen, verbeteringen in de architectuur en het inkrimpen van procesknooppunten. De focus is verschoven van pure kloksnelheid naar algehele rekenkracht en efficiëntie. |