| Een scintillatiescanner is een type medisch beeldapparaat dat een scintillatiedetector gebruikt om ioniserende straling te detecteren en te meten die wordt uitgezonden door een radioactieve tracer (radio-isotoop) die aan een patiënt wordt toegediend. Het is een oudere technologie die grotendeels is achterhaald door geavanceerdere technieken zoals SPECT- en PET-scans, maar het begrijpen van de principes ervan helpt de evolutie van de beeldvorming in de nucleaire geneeskunde te begrijpen.
Hier is een overzicht:
* Radioactieve tracer: Een kleine hoeveelheid van een radioactieve stof, gekozen vanwege zijn vermogen om zich op specifieke organen of weefsels te richten, wordt door de patiënt geïnjecteerd of ingenomen.
* Scintillatiedetector: Dit is de kern van de scanner. Het bevat een scintillatorkristal (zoals natriumjodide) dat lichtflitsen (scintillaties) uitzendt wanneer het wordt geraakt door gammastraling of andere ioniserende straling van de tracer. De intensiteit van het licht is evenredig met de energie van de straling.
* Fotomultiplierbuis (PMT): De lichtflitsen van de scintillator worden versterkt door een fotomultiplierbuis, waardoor het licht wordt omgezet in een elektrisch signaal.
* Collimator: Een collimator is een loden afscherming met veel kleine gaatjes waardoor alleen straling uit een specifieke richting de detector kan bereiken. Dit is cruciaal voor het creëren van een afbeelding met ruimtelijke resolutie; het helpt bij het bepalen van de oorsprong van de gedetecteerde straling.
* Scanmechanisme: De detector beweegt systematisch over het lichaam van de patiënt en brengt de verdeling van de radioactieve tracer in kaart. De scanner kan een enkele detector zijn die mechanisch over de patiënt beweegt (een "rechtlijnige scanner"), of hij kan meerdere detectoren gebruiken om het proces te versnellen.
* Beeldvorming: De elektrische signalen van de PMT's worden verwerkt om een beeld te creëren dat de verdeling van de tracer weergeeft. Gebieden met een hogere concentratie van de tracer zullen helderder lijken.
Beperkingen:
Scintillatiescanners zijn relatief langzaam, hebben een lagere ruimtelijke resolutie vergeleken met moderne technieken en leveren een hogere stralingsdosis aan de patiënt. Deze beperkingen hebben geleid tot de vervanging ervan door SPECT en PET, die een aanzienlijk verbeterde beeldkwaliteit en snelheid bieden.
Samenvattend was de scintillatiescanner, hoewel grotendeels verouderd, een baanbrekende technologie in de nucleaire geneeskunde, die het principe demonstreerde van het gebruik van radioactieve tracers en detectoren om beelden van het interne lichaam te creëren. Het legde de basis voor meer geavanceerde beeldvormingsmodaliteiten. |
