* Technologie: ROM is doorgaans gebaseerd op niet-vluchtige geheugentechnologieën (wat betekent dat het gegevens vasthoudt, zelfs als de stroom is uitgeschakeld), die inherent langzamer zijn dan de vluchtige geheugentechnologieën die in RAM worden gebruikt (gegevens gaan verloren als de stroom is uitgeschakeld). Niet-vluchtige technologieën omvatten vaak complexere fysieke processen voor het lezen van gegevens.

* Toegangssnelheid: RAM biedt willekeurige toegang, wat betekent dat elke geheugenlocatie direct en snel toegankelijk is. Hoewel ROM ook *adresseerbare* geheugenlocaties biedt, is de toegangstijd over het algemeen langzamer. Dit is gedeeltelijk te wijten aan de hierboven genoemde technologische verschillen, en gedeeltelijk aan het feit dat het ontwerp van ROM vaak prioriteit geeft aan gegevensretentie boven snelheid.

* Ontwerp en doel: ROM is ontworpen voor het opslaan van permanente of semi-permanente gegevens (zoals firmware of het BIOS op een computer), terwijl RAM is ontworpen voor snelle, tijdelijke opslag van actief gebruikte gegevens door de CPU. De ontwerpoverwegingen die prioriteit geven aan betrouwbaarheid en duurzaamheid in ROM gaan vaak ten koste van de snelheid. RAM daarentegen is geoptimaliseerd voor snelheid, zelfs als dit betekent dat de gegevenspersistentie moet worden opgeofferd.

* Complexiteit van toegang: Hoewel zowel RAM als ROM adressen hebben, kan het fysieke proces van het ophalen van gegevens uit ROM complexere stappen met zich meebrengen dan in RAM. Dit verhoogt de latentie.

Kortom, ROM geeft prioriteit aan niet-vluchtigheid en gegevensintegriteit, terwijl RAM prioriteit geeft aan snelheid en toegankelijkheid. Dit fundamentele verschil in ontwerp en technologie leidt tot een aanzienlijk snelheidsverschil.