| We kunnen niet definitief weten wat muizen *denken* op dezelfde manier waarop we menselijke gedachten begrijpen. Wij hebben geen toegang tot hun subjectieve ervaringen. We kunnen echter veel afleiden over hun cognitieve vaardigheden en waarschijnlijke denkprocessen op basis van wetenschappelijke observatie:
Wat we weten suggereert dat muizen waarschijnlijk het volgende ervaren:
* Basissensaties: Ze ervaren pijn, plezier, honger, dorst en angst. Dit zijn fundamentele drijfveren die hun gedrag bepalen.
* Ruimtelijk bewustzijn: Muizen hebben een uitstekend ruimtelijk geheugen, waardoor ze door complexe omgevingen kunnen navigeren en locaties van voedsel, water en onderdak kunnen onthouden. Ze ‘denken’ waarschijnlijk na over waar de dingen staan in relatie tot zichzelf en elkaar.
* Sociale interacties: Muizen leven in sociale groepen en vertonen complex sociaal gedrag. Ze 'denken' waarschijnlijk na over de sociale hiërarchie, relaties met andere muizen en potentiële bedreigingen van andere individuen. Ze herkennen individuen.
* Problemen oplossen: Ze hebben verrassende vaardigheden getoond om puzzels op te lossen en met vallen en opstaan te leren, wat duidt op een vermogen tot plannen en redeneren, zij het binnen de grenzen van hun cognitieve vaardigheden.
* Angstconditionering en leren: Muizen leren gemakkelijk bepaalde stimuli met gevaar te associëren, waardoor ze een vorm van ‘denken’ over potentiële bedreigingen vertonen.
* Besluitvorming: Ze wegen opties af op basis van potentiële beloningen en risico's, zoals blijkt uit onderzoeken naar doolhofnavigatie en voedselkeuzes.
Wat we *niet* weten (en waarschijnlijk niet kunnen weten):
* Abstracte gedachte: We kunnen niet bevestigen of muizen het vermogen hebben tot abstracte concepten als rechtvaardigheid, moraliteit of zelfbewustzijn.
* Complexe emoties: Hoewel ze basisemoties als angst en plezier ervaren, blijft de mate waarin ze complexere gevoelens ervaren, zoals liefde, empathie of schuldgevoelens, onzeker.
* Interne monoloog: We kunnen niet weten of muizen een intern verhaal of een ‘stem’ in hun hoofd hebben.
Samenvattend houden muizen zich waarschijnlijk bezig met vormen van 'denken' die gericht zijn op overleven en voortplanting, waarbij ruimtelijk redeneren, sociale interacties en het oplossen van fundamentele problemen betrokken zijn. Hun cognitieve vaardigheden verschillen echter enorm van die van mensen, en hun interne ervaring blijft grotendeels een mysterie. |
