* Doel en complexiteit: Processoren zijn ontworpen voor complexe berekeningen en gegevensverwerking. Ze hebben meerdere kernen, hoge kloksnelheden en geavanceerde instructiesets om een ​​breed scala aan taken uit te voeren. Controllers daarentegen zijn ontworpen voor specifieke, vaak eenvoudigere taken binnen een systeem. Ze geven prioriteit aan efficiëntie en realtime respons binnen hun beperkte reikwijdte, in plaats van aan pure verwerkingskracht.

* Instructieset: Processoren voeren een breed scala aan instructies uit, waardoor complexe algoritmen en berekeningen mogelijk zijn. Controllers hebben doorgaans een veel beperktere instructieset die is geoptimaliseerd voor hun specifieke functies.

* Kloksnelheid: Processoren werken met veel hogere kloksnelheden dan controllers. Dit betekent dat ze instructies veel sneller kunnen uitvoeren.

* Architectuur: Processoren maken gebruik van geavanceerde architecturen zoals pipelining, caching en branch-voorspelling om de prestaties te optimaliseren. Controllers hebben doorgaans een eenvoudiger architectuur die zich richt op deterministische en tijdige uitvoering van taken.

Analogie: Denk aan een processor als een Formule 1-raceauto en een controller als een geavanceerd cruise control-systeem in een gewone auto. De raceauto is aanzienlijk sneller, maar de cruisecontrol houdt binnen zijn beperkte operationele context betrouwbaar een bepaalde snelheid aan.

Het is belangrijk op te merken dat het moeilijk is om de snelheid rechtstreeks te vergelijken, omdat ze verschillende rollen en prestatiestatistieken hebben. Een controller kan als "sneller" worden beschouwd in termen van responstijd op een specifieke, eenvoudige gebeurtenis binnen zijn domein, zelfs als een processor een hogere kloksnelheid en algehele verwerkingskracht heeft. De vergelijking is sterk afhankelijk van de specifieke taak en de mogelijkheden van de individuele verwerker en verantwoordelijke in kwestie.