Een elektronische persoonsdosimeter meet de stralingsdosis die een mens ontvangt. Er bestaan verschillende typen, maar deze werken over het algemeen door ioniserende straling te detecteren en die detectie om te zetten in een meetbaar signaal dat de dosis vertegenwoordigt. Hier volgt een overzicht van de algemene functionaliteit:
1. Stralingsdetectie:
* Ionisatiekamer: Dit is een gebruikelijke methode. De straling ioniseert het gas in een afgesloten kamer, waardoor ionenparen ontstaan. De stroom die door deze ionen wordt geproduceerd, is evenredig met de stralingsintensiteit. Deze stroom wordt vervolgens gemeten.
* Halfgeleiderdetector: Deze detectoren maken gebruik van een halfgeleidermateriaal (zoals silicium) dat elektron-gatparen genereert wanneer straling ermee interageert. Het aantal paren is evenredig met de stralingsdosis. Deze hebben vaak de voorkeur vanwege hun kleinere formaat en hogere gevoeligheid.
* Scintillatiedetector: Deze gebruiken een scintillatormateriaal dat licht uitzendt wanneer straling ermee interageert. Een fotovermenigvuldigerbuis of fotodiode detecteert dit licht en zet het om in een elektrisch signaal. Deze worden vaak gebruikt voor detectie van straling met hogere energie.
2. Signaalverwerking en dosisberekening:
Het elektrische signaal dat door de stralingsdetector wordt gegenereerd, is zwak en moet worden verwerkt:
* Versterking: Het signaal wordt versterkt tot een meetbaar niveau.
* Filteren: Ruis wordt weggefilterd om de nauwkeurigheid te verbeteren.
* Dosisberekening: Het verwerkte signaal wordt gebruikt om de geabsorbeerde dosis te berekenen. Deze berekening is gebaseerd op de kalibratie van de detector en het type straling dat wordt gemeten. De dosimeter houdt rekening met factoren zoals energieafhankelijkheid om een nauwkeurige meting te verkrijgen. Het meet doorgaans in eenheden zoals Sieverts (Sv) of milliSieverts (mSv).
3. Gegevensopslag en weergave:
* Geheugen: De dosismeter slaat de geaccumuleerde dosis op, vaak over een bepaalde periode, misschien dagelijks of zelfs continu.
* Weergeven: Een digitaal display toont de geaccumuleerde dosis, vaak met verschillende meetgegevens zoals het dosistempo (dosis per tijdseenheid).
* Gegevensoverdracht: Bij sommige geavanceerde dosismeters kunnen gegevens naar een computer worden gedownload voor gedetailleerde analyse en registratie.
Soorten elektronische persoonsdosimeters:
* Dosismeters met directe aflezing: Deze zorgen voor een onmiddellijke aflezing van de geaccumuleerde dosis.
* Dosismeters integreren: Deze accumuleren de dosis over een bepaalde periode en geven aan het einde van de periode een aflezing van de totale dosis weer.
In het kort: Een elektronische persoonsdosimeter werkt door ioniserende straling via verschillende methoden te detecteren, die detectie om te zetten in een elektrisch signaal, dit signaal te verwerken om ruis te elimineren en rekening te houden met verschillende factoren, de geabsorbeerde dosis te berekenen en het resultaat weer te geven/op te slaan. De specifieke componenten en functionaliteit variëren afhankelijk van het ontwerp en de beoogde toepassing. |